Bu yazımızda Halving Nedir ? Bitcoin Halving Ne demek sizlere açıklayacağız.
Son Bitcoin halvingi 11 Mayıs 2020’de gerçekleşti ve bir sonraki bitcoin halvingi muhtemelen 2024’te gerçekleşecek. Peki yarılanma (halving) nedir, fiyatı nasıl etkiler ve madenciler ve kripto paranın uzun vadeli beklentileri için ne anlama gelir?
“Yarılanma” olarak da bilinen Bitcoin halvingi, Bitcoin tarihindeki en heyecanla beklenen olaylardan birinin adıdır.
Peki, Bitcoin yarılanma döngüsü nasıl işliyor? Kripto para ilk kurulduğunda madencilere blok başına 50 BTC ödeniyordu. İlk kullanıcılar, ne kadar başarılı olacağı belli olmadan önce bile bu şekilde ağda madencilik yapmaya ikna edilebildi. Yeni Bitcoin yaratma oranı, kazılan her 210.000 blokta bir ya da 21 milyon Bitcoin’in tamamı kazılana kadar kabaca her dört yılda bir yarı yarıya azalır.
Bu sürece “yarılanma” yani halving adı verilir ve kabaca her dört yılda bir gerçekleşir. Bu gerçekleştiğinde, yaratılan yeni Bitcoin miktarı yarı yarıya azalır ve bir sonraki halving 2024 yılında tekrar gerçekleşecek!
İlk halving 2012 yılında gerçekleşti ve ödülü blok başına 25 BTC’ye düşürdü. Bu hala çok büyük bir para! Ardından 2016’da madencilerin aldığı yeni Bitcoin miktarı tekrar blok başına 12,5 BTC’ye düştü. Ve son olarak (2020’de), madencilerin ödüllerini blok başına 6,25 BTC’ye düşüren bir halving daha gerçekleşti.
Halving gerçekleştiğinde dolaşıma giren yeni bitcoin sayısı azalır, ancak talep teoride aynı kalmalı ve muhtemelen bitcoin fiyatını yükseltmelidir. Dolayısıyla bu olay, bitcoin fiyat tahminleri ve piyasanın buna nasıl tepki vereceği konusunda hararetli tartışmalara yol açmaktadır.
Bunlardan biri kâr amacı gütmeyen bir kripto araştırma kuruluşu olan PoWx’in kurucularından Michael Dubrovsky’in teorisi, madencilerin satacak daha az şeyi olursa satın alınabilecek daha az bitcoin olacağıdır” dedi.
Ancak Bitcoin madenciliğindeki periyodik düşüş, para biriminin işleyişi açısından kısa vadeli fiyat hareketlerinden daha derin bir öneme sahip olabilir. Blok ödülü, bu lidersiz sistemin güvenliğini sağlayan Bitcoin’in önemli bir bileşenidir. Önümüzdeki on yıllarda ödüllerin sıfıra inmesi, Bitcoin’in güvenliğinin altında yatan ekonomik teşvikleri potansiyel olarak istikrarsızlaştırabilir.
Bitcoin Halvingi Nedir ?
Yeni bitcoinler, bunları kazanmak ya da “madencilik” yapmak için pahalı elektronik ekipmanlar kullanan “madencilerin” çabalarıyla üretilen blok ödülleri olarak dolaşıma girer.
Yaklaşık her dört yılda bir, madencilerin potansiyel olarak kazanabilecekleri toplam bitcoin sayısı yarıya indirilir.
Süreç, dolaşımdaki bitcoin sayısı 21 milyona ulaştığında sona erecektir. Popüler bir tahmin, bunun 2140 yılına yakın bir zamanda gerçekleşeceği yönündedir.
Bitcoin halving programını kim seçti? Neden?
Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi Nakamoto, bitcoin’i dünyaya sunduktan yaklaşık bir yıl sonra ortadan kayboldu. Yani, dolaşıma yeni bitcoin eklemek için neden bu özel formülü seçtiğiyle alakalı bir bilgi vermedi.
Ancak Nakamoto tarafından yazılan ilk e-postalar, gizemli kişiliğin düşüncelerine biraz ışık tutuyor.
Bitcoin white paper’ını yayınladıktan kısa bir süre sonra Nakamoto, seçtikleri para politikasının hangi durumlarda deflasyona (bir para biriminin satın alma gücü arttığında) ya da enflasyona (bir para birimiyle satın alınabilen mal ve hizmetlerin fiyatları arttığında) yol açabileceğini düşünerek, bunun çeşitli yollarını özetledi.
Neden böyle bir formül seçtiklerini çok az detaylandırmışlar: “Madeni paraların başlangıçta bir şekilde dağıtılması gerekiyor ve sabit bir oran en iyi formül gibi görünüyor” diye yazdılar.
Devlet tarafından çıkarılan para birimlerinin çoğunda, TC Merkez Bankası gibi bir merkez bankasının elinde, dolaşıma Türk Lirası ekleyip çıkarmasını sağlayan araçlar vardır. Örneğin ekonomi bocalıyorsa, Merkez Bankası bankalardan menkul kıymet satın alarak dolaşımı artırabilir ve borç vermeyi teşvik edebilir. Alternatif olarak, eğer Merkez Bankası ekonomiden Türk Lirası çıkarmak istiyorsa, kendi hesabından menkul kıymet satabilir.
Devlet tarafından çıkarılan para birimlerinin siyasi süreçler ve insan kurumları aracılığıyla ortaya çıkan para politikasının aksine, Bitcoin’in para politikası ağ genelinde paylaşılan bir koda yazılmıştır. Bunu değiştirmek, Bitcoin kullanıcıları topluluğu arasında muazzam bir koordinasyon ve anlaşma çıktısı gerektirecektir.
“Dolar ya da Euro gibi aşina olduğumuz çoğu ulusal para biriminin aksine, bitcoin sabit bir arz ve öngörülebilir bir enflasyon programı ile tasarlanmıştır. Her zaman sadece 21 milyon bitcoin olacak.
Halving Bitcoin’in fiyatını nasıl etkiler?
Bitcoin’in yarıya inmesi çok dikkat çekiyor çünkü birçok kişi bunun bir fiyat artışına yol açacağına inanıyor. Gerçek şu ki, kimse ne olacağını bilmiyor.
Bitcoin şimdiye kadar emsal olarak gösterebileceğimiz üç yarılanma gördü.
2012 yılındaki halving, piyasaların Nakamoto’nun alışılmışın dışındaki arz programına nasıl tepki vereceğine dair ilk gösterimi sağladı. O zamana kadar Bitcoin topluluğu ödüllerdeki ani düşüşün ağı nasıl etkileyeceğini bilmiyordu. Anlaşıldığı üzere, fiyat yarılanmadan kısa bir süre sonra yükselmeye başladı.
2016’daki ikinci yarılanma büyük bir merakla bekleniyordu. Her yarılanma, olayın bitcoin fiyatını nasıl etkileyeceği konusunda güçlü spekülasyonları teşvik etti.
İkinci yarılanmanın gerçekleştiği 16 Temmuz 2016’da fiyat yüzde 10’luk bir düşüşle 610 dolara geriledi, ancak daha sonra tekrar eski seviyesine yükseldi.
Bitcoin fiyatı üzerindeki ani etki küçük olsa da, piyasa ikinci yarılanmayı takip eden yıl boyunca nihayetinde tepki verdi. Bazıları bu artışın yarılanmanın gecikmeli bir sonucu olduğunu savunuyordu. Teoriye göre, bitcoin arzı azaldığında, bitcoin talebi aynı kalacak ve fiyatı yukarı çekecektir. İkinci yarılanmadan 365 gün sonra bitcoin’in fiyatına baktığımızda, %284 artışla 2.506 dolara yükseldiğini görebiliriz.
En son yarılanmaya baktığımızda, bitcoin fiyatının olayın gerçekleşmesinden tam bir yıl sonra yükseliş performansını sürdürdüğünü de görebiliriz. Bu kez %559’dan fazla artış gösterdi.
Madenciler neden bu ödülleri alıyor?
Bitcoin’i güvence altına alan tek yöntem,madencilerin dürüst bloklar çıkarmak için bir teşvike,ödüle sahip olmasını gerektirir.
Blok ödülleri olmasaydı, ağ kaos içinde olurdu. yeterli hesaplama gücüne sahip olmaları halinde madencilerin ağa iki şekilde saldırabileceğini açıklıyor: Paraları çifte harcayarak ya da işlemlerin gerçekleşmesini engelleyerek. Ancak her ikisini de denememeye teşvik ediliyorlar çünkü bu durumda blok ödüllerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalıyorlar.
Blok ödülleri çok azaldığında veya tamamen azaldığında ne olur?
Ödüllerdeki periyodik düşüş eninde sonunda bir sorun haline gelebilir. Madencilerin yaptıkları işi yapmak için bir teşvike ihtiyaçları vardır. Para almaları gerekiyor. Sonuçta bu pahalı, elektrik tüketen bilgisayarları keyifleri için çalıştırmıyorlar.
Madencilerin diğer bir kazandıkları yöntem ise hacimdeki işlem ücretleridir.”
Birkaç on yıl içinde ödül çok azaldığında, işlem ücreti madenciler için ana ödül haline gelecektir. Eminim ki 20 yıl içinde ya çok büyük işlem hacmi olacak ya da hiç hacim olmayacak,” diye yazdı Nakamoto.
Ancak Bitcoin araştırmacıları uzun bir süredir işlem ücretlerinin yeterli olmayacağı ihtimalini göz önünde bulunduruyor. Bir kere, ağın güvenliğini sağlamak için işlemlerin zaman içinde daha pahalı hale gelmesi gerekebilir.
Yukarıda da belirtildiği üzere, madencilik ödülleri Bitcoin’e daha fazla işlem gücü çekerek ağın kurallarını aşmaya çalışan saldırılara karşı Bitcoin’i güçlendiriyor. Gelecekte zayıflatılmış bir blok ödülünün, ücretlerle desteklendiğinde bile madenciler için aynı cazibeye sahip olup olmayacağı belli değil.
Bir sonraki Bitcoin halving olayı ne zaman?
Var olabilecek 21 milyon BTC’nin yaklaşık 18,5 milyondan fazlası ya da neredeyse %89’u çıkarılmış ve dolaşımda bulunmaktadır. Her gün yaklaşık 900 yeni Bitcoin çıkarılmakta ve dijital dolaşıma girmektedir, ancak daha hızlı madencilik oranları daha yüksek madencilik oranlarıyla sonuçlanmıştır, bu nedenle daha fazla olabilir.
Bir bloğun madenciliği için yapılan ödeme gelecekte tekrar yarıya indirilecek, ancak belirli bir tarih belirlenmedi. Son yarılanmadan bu yana 210.000’inci blok kazıldığında cevap ortaya çıkacaktır.
Her 10 dakikada bir yeni Bitcoin çıkarıldığı göz önüne alındığında, bir sonraki yarılanmanın 2024’ün başlarında gerçekleşmesi muhtemeldir – bu noktada bir madencinin ödemesi 3.125 BTC’ye düşecektir.
